Huwelijkse Voorwaarden
Regel je financiële afspraken voordat het huwelijk begint
Wanneer je gaat trouwen, breng je niet alleen liefde samen - ook geldzaken. Huwelijkse voorwaarden zijn officiële afspraken die je vóór (of soms tijdens) het huwelijk vastlegt, zodat duidelijk is wat van wie is wanneer jullie vermogen of schulden hebben. Dit voorkomt verrassingen later, bijvoorbeeld bij een scheiding of overlijden.

Wat zijn huwelijkse voorwaarden?
Huwelijkse voorwaarden zijn juridische afspraken tussen (aanstaande) echtgenoten waarin jullie regelen hoe bezittingen, schulden, inkomsten en vermogen verdeeld worden tijdens het huwelijk en na afloop. In plaats van dat automatisch de standaardregeling geldt (de wettelijke "beperkte gemeenschap van goederen"), kun je met huwelijkse voorwaarden afwijken daarvan.
De voorwaarden worden vastgelegd via een notariële akte, zodat derden (zoals schuldeisers of instanties) erop kunnen vertrouwen dat de afspraken rechtsgeldig zijn.
Sinds 1 januari 2018 geldt in Nederland automatisch de beperkte gemeenschap van goederen als je zonder voorwaarden trouwt: alles wat vóór het huwelijk privé was, blijft privé en erfenissen/schenkingen vallen standaard buiten de gemeenschap, tenzij anders is bepaald. Maar als je samen andere wensen hebt, dan kun je dat regelen via huwelijkse voorwaarden.
Waarom heb ik huwelijkse voorwaarden nodig?
Je kiest vaak voor huwelijkse voorwaarden in deze gevallen:
- Eén van jullie heeft (of wil starten met) een onderneming en wil dat het zakelijke risico niet ten koste van de ander gaat
- Je wilt voorkomen dat grote schulden van de ander jouw vermogen treffen
- Je ontvangt (of verwacht) een erfenis of schenking die je privé wil houden
- Je wilt duidelijke afspraken over verdeling van inkomsten, vermogen en aansprakelijkheden
- Je gaat trouwen (of bent al getrouwd) en wilt extra zekerheid over wat er gebeurt bij overlijden of scheiding
- Je wilt flexibiliteit: bijvoorbeeld een combinatie van privébezit, gedeelde goederen en verrekenbedingen
Als je geen bijzondere afspraken maakt, gelden de standaardregels - in veel gevallen voldoende, maar niet altijd passend voor bijzondere situaties.
Wat staat er in een akte van huwelijkse voorwaarden?
In de notariële akte kun je verschillende bepalingen opnemen. De meest voorkomende onderdelen zijn:
Uitsluitingsclausule (koude uitsluiting)
Jullie houden alle bezittingen/schulden gescheiden
Verrekenbeding
De partner met hoger inkomen kan gedurende of aan het einde van het huwelijk compenseren voor verschil:
- Periodiek verrekenbeding: op bepaalde momenten verrekenen
- Finaal verrekenbeding: verrekening bij echtscheiding of overlijden
Samenvoeging van bepaalde goederen
Bijvoorbeeld dat de gezamenlijke woning wel in de gemeenschap valt
Behandeling van erfenissen en schenkingen
Dat deze buiten de gemeenschap blijven of juist meegeteld worden
Risico's van onderneming
Winst, verlies, aansprakelijkheid separaat houden
Aanpassing of opheffing van de voorwaarden
Wanneer mag je de voorwaarden wijzigen of beëindigen
Overlijden
Wat gebeurt er met jullie vermogen en wie wordt wat
Inschrijving in het huwelijksgoederenregister
Zodat derden (derde partijen) de voorwaarden kunnen inzien of erop kunnen steunen. Zonder inschrijving in het register kunnen bepaalde bepalingen tussen jullie gelden, maar zijn ze minder goed afdwingbaar tegenover derden (zoals schuldeisers).
Hoe werkt het bij de notaris?
Voorbereiding
Neem contact op met een notaris (of meerdere) voor een kennismakingsgesprek.
Inventariseer jullie vermogen (bezittingen, schulden, ondernemingen, erfenissen).
Denk na over welke afspraken jullie willen: volledige scheiding, gedeeltelijke gemeenschap, verrekenbeding, etc.
Opstellen van de akte
De notaris werkt de afspraken uit in een op maat gemaakte notariële akte.
Jullie krijgen gelegenheid om de inhoud te bespreken, aan te passen en goed te keuren.
Beide partners ondertekenen de akte.
Tijdstip van de akte
Bij voorkeur vóór het huwelijk - dan treden de huwelijkse voorwaarden in werking bij de huwelijksvoltrekking.
Je kunt ook staand huwelijk huwelijkse voorwaarden laten opstellen, dus tijdens het huwelijk. Dit is mogelijk maar vergt extra aandacht: de voorwaarden gaan in op de dag na het verlijden van de akte en inschrijving moet minstens 14 dagen bekend zijn voor derden.
Bij wijziging of opheffing: jullie beiden moeten instemmen, notaris stelt nieuwe akte op, inschrijving of registratie volgt.
Inschrijving en externe werking
De notaris kan de huwelijkse voorwaarden inschrijven in het huwelijksgoederenregister (HGR) bij de rechtbank.
Door inschrijving worden de voorwaarden kenbaar aan derden (zoals schuldeisers), waardoor de afspraken ook extern werkbaar zijn.
Als je later wijzigingen aanbrengt of de voorwaarden opzegt, gaat dit eveneens via een notariële akte en inschrijving.
Wat kost een akte van huwelijkse voorwaarden?
De kosten hangen af van je situatie (aantal bepalingen, complexiteit, ondernemingen, wijziging, etc.). Hier een richtindicatie:
- In eenvoudige gevallen kun je denken aan kosten van enkele honderden euro's
- In meer complexe gevallen, met veel specifieke bepalingen of wanneer ondernemersvermogen speelt, kunnen de kosten aanzienlijk hoger zijn
- Extra kosten kunnen zijn: griffierecht voor inschrijving in het HGR, opvragen van documenten, registratiekosten
- De kosten worden in eerste instantie aan jullie gefactureerd, maar kunnen uiteindelijk uit jullie gezamenlijke vermogen of via verdeling (overlijden/scheiding) worden verrekend
Het is verstandig om vooraf offertes te vragen bij meerdere notarissen zodat je inzicht hebt in de prijsverschillen en welke diensten inbegrepen zijn.
Verschil met testament & samenlevingscontract
Testament
Een testament regelt wat er gebeurt na overlijden: wie erft wat, in welke volgorde. Huwelijkse voorwaarden gaan over de verdeling van vermogen vóór en tijdens het huwelijk, en wat er gebeurt bij scheiding of overlijden.
Samenlevingscontract
Een samenlevingscontract is een overeenkomst voor samenwoners (niet gehuwd), waarin je bijvoorbeeld zaken regelt als kostenverdeling, afspraken over gedeeld bezit of alimentatie. Maar het creëert niet automatisch de wettelijke bescherming die huwelijkse voorwaarden of een huwelijk bieden.
Geregistreerd partnerschap
Bij een geregistreerd partnerschap kun je partnerschapsvoorwaarden opstellen die vergelijkbaar zijn met huwelijkse voorwaarden. De werking is grotendeels hetzelfde.
Huwelijkse voorwaarden kunnen direct invloed hebben op hoe het vermogen wordt behandeld vóór, tijdens én na het huwelijk - het is dus een andere laag naast een testament.
Veelgestelde vragen
Moeten we huwelijkse voorwaarden vóór het huwelijk regelen?
Kunnen we huwelijkse voorwaarden regelen nadat we al getrouwd zijn?
Wat is "koude uitsluiting"?
Wat is een verrekenbeding?
Moeten we de akte inschrijven?
Kunnen we de voorwaarden later veranderen of opheffen?
Is een huwelijkse voorwaarden hetzelfde als partnerschapsvoorwaarden?
Vergelijk notarissen voor uw huwelijkse voorwaarden
Vind en vergelijk notarissen in uw regio. Vraag eenvoudig offertes aan bij meerdere notarissen.
Vergelijk notarissen